Dit is een blog voor de liefhebber.
Bier brouwen, weet jij hoe dit gebeurt? In dit blog nemen we je mee door de stappen uit het proces, zodat dit onderwerp geen geheimen meer heeft. Klik hier en lees meer over het brouwproces van bier!
Bier brouwen is een uitgebreid proces wat door de brouwmeesters van ieder merk tot een kunst is verheven. Alle bieren zijn uniek op hun eigen manier als gevolg van eigen productiewijzen die producenten hanteren. Door de jaren heen, en mede door de alsmaar toenemende populariteit van dit drankje, zijn er ontzettend veel verschillende biersoorten ontwikkeld. Hierdoor is er ontzettend veel te ontdekken. Voor nu beperken we ons eerst tot de basis; het brouwen van bier. Na het lezen van dit blog ken je de stappen.
Bier brouwen begint bij de basisingrediënten
Het bierbrouwproces begint bij graan, gist, hop en water. Deze ingrediënten vormen de ruggengraat van het drankje dat je in je glas hebt. Verder is het een mogelijkheid om ingrediënten als kruiden of fruit toe te voegen, maar dit is geen vereiste. Onderstaand lees je wat meer over deze ingrediënten, zodat de basis helder is. Ken je ze al? Scroll dan verder naar onder en lees direct meer over de stappen uit het proces van bier maken.
- Graan: op het gebied van graan kiezen brouwers vaak voor gerst, maar tarwe, rogge, haver of mais zijn ook opties. De granen kunnen zowel gemout als ongemout zijn, waarbij dit per bierstijl kan verschillen. De keuze is in ieder geval van invloed is op het eindresultaat.
- Gist: een micro-organisme, ook bekend als een eencellige schimmel. Er zijn veel verschillende gistsoorten en brouwers gebruiken dit om tijdens het productieproces van bier alcohol te verkrijgen.
- Hop: een zéér belangrijk ingrediënt, doordat het gebruik hiervan voor het onmiskenbare bittertje in de smaak zorgt. Daarnaast zorgt de toevoeging van hop aan bier dat het langer houdbaar is. In een ver verleden toen bier overzees meegenomen werd, werden de bieren zwaar gehopt zodat ze tijdens de reis niet zouden bederven.
- Water: een uiterst belangrijk onderdeel van bier, doordat dit drankje hier voor bijna 90% uit bestaat. De watersoort die brouwers gebruiken heeft tot een bepaalde hoogte invloed op de kwaliteit van het bier.
Bier brouwen stap voor stap uitgelegd
Om bier te maken doorlopen de brouwmeesters een uitgebreid proces dat uit meerdere stappen bestaat. De stappen vormen de basis, maar de exacte manier hoe producenten dit toepassen wil nog wel eens verschillen. Dit heeft als resultaat dat ieder bier uniek in z’n soort is.
Het is niet gek dat bieren die onder verschillende stijlen vallen, zoals een blond bier en een IPA, nadrukkelijk van elkaar verschillen. Maar ook bieren die tot dezelfde stijl behoren verschillen van elkaar als gevolg van eigen productiewijzen. Hierdoor is er ontzettend veel te ontdekken voor jou als liefhebber
Onderstaand vind je meer gedetailleerde informatie per stap zodat je beter begrijpt hoe bier brouwen in de praktijk in z’n werk gaat.
Mouten
Bier brouwen begint bij het mouten van de gekozen graansoort, waarbij mouterijen dit werk vaak uit handen nemen van de brouwers. Tijdens dit proces verwerkt de mouterij het graan tot kleine korrels. Deze korrels weken ze vervolgens in heet water en dan start de zogeheten ontkiemingsfase, waarin enzymen ontstaan die later nodig zijn. Deze fase wordt gestopt door hete lucht toe te voegen en de korrels zo te drogen. Deze handeling noemt men eesten en dit is van invloed op de uiteindelijke kleur van het bier. Des te langer het eesten duurt, des te donker wordt het bier.
Schroten
Nadat de mouten van de graansoort klaar is, is schroten de volgende stap. Dit is het proces waarin de korrels vermalen worden zodat het zetmeel, dat graan van nature bevat, en de enzymen loskomen. Dit moet echter wel met grote precisie gebeuren doordat het kaf, het deel dat loskomt van het graan, later in het proces nog nodig is en niet mag beschadigen.
- Maischen
Wat overblijft na het schroten van de korrels gebruiken de brouwers om een beslag van te maken. Hier voegen ze op verschillende momenten heet water met oplopende temperaturen aan toe, zodat alle aanwezige enzymen meegenomen worden in het proces. De enzymen zetten het zetmeel om naar suiker. Dit hebben de brouwers op hun beurt nodig om alcohol van te maken (stap 5).
Het type graan dat brouwers gebruiken, bepaalt hoe snel de omzetting van zetmeel naar suiker gebeurt, doordat niet iedere graansoort dit van nature even snel doet. Bij gerst gebeurt dit relatief gezien snel en mede hierdoor is dit een favoriet ingrediënt van menig brouwer.
Spoelen & klaren
Ook weer een belangrijke stap bij het brouwen van bier; het spoelen en klaren van het beslag uit de vorige stap. Hierbij wordt de vloeistof van vaste delen gescheiden, waarbij dit via een filter gedaan wordt. De kaf van het graan (benoemd in stap 2) gebruiken ze als een filterbed. De vloeistof gaat hier doorheen en overblijfselen blijven achter. Deze vloeistof, de wort genaamd, gebruiken de brouwers in de volgende stap. Dit is een suikerwater wat de basis vormt om alcohol van te maken.
Koken
Bierbrouwers gebruiken de wort om deze te koken en voegen hier tijdens deze fase hop aan toe. Het toevoegen van hop leidt tot de karakteristiek bittere smaken die je terug proeft. Des te langer de brouwers de hop koken des te hoger het bittergehalte wordt. Als ze de hop juist kort koken dan houden ze meer hoparoma’s over, waardoor de brouwers verschillende kanten op kunnen naar gelang hun wensen. Vaak voegen ze ook later tijdens deze fase nogmaals hop toe, doordat de hop relatief snel uitgekookt is.
Koelen
De wort uit de vorige stap moet zo snel mogelijk gekoeld worden, zodat het niet in aanraking komt met bacteriën of wilde gistsoorten die al het gedane werk tenietdoen. De temperatuur waarop dit koelen gebeurt, verschilt per biersoort. Bovengistende bieren koelt men vaak op een hogere temperatuur en ondergistende bieren bij lagere temperaturen. Over de soorten volgt later nog een blog, dit houd je te goed.
Gisten
Tijdens deze stap van het brouwproces voegen de brouwers gist toe aan de wort. Gist is een micro-organisme dat de aanwezige suikers omzet tot alcohol en koolzuur. Deze fase is afgerond zodra alle aanwezige suikers omgezet zijn en dit neemt in de praktijk vaak meerdere dagen tot zelfs soms enkele weken in beslag. Het resultaat hiervan is bier dat in principe klaar is om afgevuld te worden, maar er is nog een stap die brouwers kunnen doorlopen.
Filteren
Het bier filteren is een mogelijkheid om dit van het residu te scheiden, zodat het bier helder de fles ingaat. Het oog wil immers ook wat. Het verschilt per producent en bierstijl of bier een filtering ondergaat. Pilsners ondergaan dit vaak wel en witbieren vaak weer niet. Soms vinden brouwers dat het verwijderen hiervan ten koste gaat van de ‘puurheid’ van het bier.
Afvullen
Wanneer het bier aan de eisen van de brouwmeesters voldoet dan is het klaar om afgevuld te worden. Sommige producenten vullen bier enkel af op flessen en andere gebruiken ook blikjes of fusten. Het afvullen gebeurt vaak in donkere flessen zodat het bier (en met name de hop erin) beschermd wordt tegen uv-straling. Bier in blik en fust wordt door de afvulling hierop ook direct tegen de straling beschermd.
Na het doorlopen van de stappen is het bier klaar om getransporteerd te worden waarbij het van producenten naar de verkoopplatformen gaat waaronder ook wij vallen. In ons assortiment is veel moois te ontdekken voor de bierliefhebber die gek is op grote flessen bier (75cl). Lijkt dit je wat? We zien je graag terug op onze website.
Ook interessant: ontdek het verschil tussen bovengistend en ondergistend bier of lees hoe whisky gemaakt wordt.
Sinds 2016 ben ik werkzaam bij DrankDozijn als online marketeer. Dranken zijn mijn passie met whisky als absolute nummer één.
Ik voorzie je van informatie, nieuws en wetenswaardigheden via ons blog op gebied van al je favoriete dranken. Proost!