Peated whisky.
Iedereen heeft de term vast wel eens voorbij zien komen, maar weet jij ook wat het inhoudt als een whisky ‘peated’ is?
Peated betekent ‘geturfd’ en turf is overal in Schotland te vinden. Het eiland met wellicht het meeste turf van heel Schotland is Islay. Het is dan ook niet heel gek dat distilleerderijen die (zwaar) geturfde Single Malt whisky produceren hun roots juist hier hebben liggen. Goede voorbeelden hiervan zijn Ardbeg, Lagavulin, Laphroaig, Caol Ila of Bruichladdich met hun Octomore range.
Hoe komt een whisky nu aan die turfsmaak?
Tijdens het productieproces van whisky wordt gerst gedroogd, nadat het eerst weekt in water. Als er gedroogd wordt op een met turf gestookt vuur dan krijgt de gerst deze turfgeur. De duur van het drogen heeft invloed op het uiteindelijke turfgehalte.
De rokerige smaak die de whisky uiteindelijk heeft wordt uitgedrukt in het fenolgehalte. De hoeveelheid fenol in de whisky zit wordt weergeven met ‘Parts Per Million (PPM). Wanneer een whisky een PPM van 15 heeft dan geeft dit de whisky een rokerige/geturfde smaak die al redelijk goed op te merken is.
Een PPM van 10+ kenmerkt men als licht en is het PPM 30+ dan kenmerkt men dit als medium. Bij een PPM van 50+ is het turfgehalte vrij zwaar en zorgt dit voor zeer rokerige en geturfde smaken. Een PPM van 150 of meer is zéér extreem. Voorbeelden om de hoeveelheid turf te verduidelijken zijn; reguliere Springbank bottelingen (gemiddeld 7-8PPM), reguliere Talisker bottelingen (gemiddeld 25-30PPM), Arbeg 10 years (55PPM) en de gehele Octomore range (150+PPM).
Per botteling is het PPM verschillend. In grote lijnen is op basis van het bovenstaande voorbeeld na te gaan hoe deze merken gemiddeld scoren qua PPM. Op deze manier kun jij voor jezelf, enigszins, de inschatting maken of jij wel of niet van geturfde whisky houdt . Heb jij wel eens een Talisker geproefd en vond jij deze te rokerig? Probeer dan eens whisky met PPM van kleiner dan 25-30 om te zien of dit beter bevalt.
Peat.. hate it or love it.