Hier duiken we meer de diepte in voor wat betreft whisky finishen; een verschijnsel dat vandaag de dag steeds vaker voorkomt. Lees onder andere meer over wat whisky finishen is en hoe dit de smaak van whisky beïnvloedt.
Wat is whisky finishen?
In ons blog over hoe whisky gemaakt wordt lees je meer over alle regels die gelden met betrekking tot de productie, waardoor we dit hier achterwege laten. Hier focussen we ons volledig op whisky finishen; wat een niet-verplicht onderdeel van het rijpingsproces is. Een finish refereert in het algemeen naar een afrondende fase van iets. Dit geldt ook voor het rijpingsproces van whisky, doordat een finish in de eindfase van het rijpingsproces plaatsvindt. Goed om te weten: er is geen minimale noch maximale tijdsduur voor een finishperiode vastgelegd. Hierdoor is dit aan de vaklieden van de distilleerderij om te bepalen.
In wat voor vaten wordt whisky gefinisht?
Finishen, wat ook bekendstaat als ‘second maturation’, gebeurt met als doel om éxtra smaak en complexiteit toe te voegen aan een whisky. Zolang een vat gemaakt is van eikenhout is rijpen hierin toegestaan. Dit biedt brede mogelijkheden voor distillateurs die hier dankbaar gebruik van maken. Bekende vatsoorten zijn ex-sherry-, port-, rum- en wijnvaten, maar de mogelijkheden zijn breder dan enkel deze soorten. Ook zien we experimentele finishes in ex-mezcal- of tequilavaten terugkomen, ex-biervaten zijn een optie of bijvoorbeeld mizunaravaten, gemaakt van niet-alledaags Japans eikenhout.
Goed om te weten is dat we met de toevoeging van ‘ex-‘ voor een vatsoort verwijzen naar vaten die voorheen een andere drank bevatten, vóórdat deze gebruikt werden voor de rijping van whisky. Ex-sherryvaten bevatten voorheen een sherrysoort, ex-portvaten een portsoort etc. Deze vaten belanden bij talloze distilleerderijen doordat makers van sherry, port en de ander genoemde dranken hun vaten aan deze merken verkopen. Bij de distilleerderijen ontvangt men ze met open armen. Soms is het plan om whisky te finishen experimenteel van aard, om nieuwe dimensies op gebied van smaak te ontdekken. Soms gebruikt men dit echter ook wanneer een whisky na een initiële rijpingsperiode niet (helemaal) naar wens. Een ander vat zorgt mogelijk voor nét dat beetje extra op gebied van smaak met een volledig andere whisky als resultaat.
Wat doet finishen met de smaak?
We schreven het zojuist al even; het doel van finishen is éxtra smaak en complexiteit toevoegen aan een whisky. Waarom zou je dit doen vraag je je wellicht af? Denk aan het voorbeeld van een whisky die in ex-bourbonvaten is gerijpt. Het gebruik van bourbonvaten verrijkt een whisky veelal met tonen van vanille en bijvoorbeeld hints van toffee. Door een whisky dan verder te rijpen in sherryvaten, kunnen hier rijke lagen van gedroogd fruit (vijgen of dadels), hints van kaneel of nootmuskaat of tonen van leer of tabak aan worden toegevoegd. Zou een whiskymerk hierbij voor portvaten in plaats van sherryvaten kiezen, dan wordt de whisky weer volledig anders. Ieder vat verrijkt een whisky op z’n eigen, unieke manier.
Je merkt het al; whisky finishen kan voor een veel breder palet aan smaken zorgen. Dit zorgt er op z’n beurt voor dat er ook veel meer te ontdekken is. Toch wil het niet zeggen dat elke gefinishte whisky per se beter is. Integendeel zelfs, soms slaat men bij merken een beetje door en komt de ene naar de andere gefinishte whisky op de markt. Desondanks zien we een whisky met een finish die een extra dimensie aan de huisstijl toevoegt als een welkome aanvulling op het aanbod.
Wie maakt er gebruik van finishes?
Whisky finishen gebeurt bij heel veel distilleerderijen van over de gehele wereld. Ergens in de jaren ’80 van de vorige eeuw won dit aan populariteit, waarbij The Balvenie bekendstaat als één van de grondleggers van dit fenomeen. Onder leiding van Malt Master David C. Steward werd in 1993 de eerste The Balvenie 12 years Double Wood uitgebracht. Dit is een whisky die narijpte in ex-sherryvaten na een initiële rijping in ex-bourbonvaten. Vandaag de dag wordt ‘ie nog steeds op dezelfde manier gemaakt! The Balvenie distilleerderij vaart hedendaags dan ook zeker nog dezelfde koers waarin experimentele vatfinishes in de breedte van het assortiment voorbijkomen. Veel distilleerderijen volgden dit voorbeeld en anno 2022 is dit volledig ingeburgerd in de whiskywereld.
Binnen ons whisky aanbod kun je specifiek op vatsoorten filteren, waardoor je dit volledig op je eigen smaakvoorkeur afstemt. Check het aanbod en ga op zoek naar een fles die aansluit op jouw smaak!
Sinds 2016 ben ik werkzaam bij DrankDozijn als online marketeer. Dranken zijn mijn passie met whisky als absolute nummer één.
Ik voorzie je van informatie, nieuws en wetenswaardigheden via ons blog op gebied van al je favoriete dranken. Proost!