Zoals onder andere in het productieproces van whisky aan bod komt, moet een minstens 3 jaar durende rijping in eikenhouten vaten plaatsvinden vóór een drank de naam ‘whisky’ mag dragen. Whiskyproducenten hebben relatief veel vrijheid op gebied van hun vatselectie doordat er een breed scala aan vaten beschikbaar is. Port cask whisky is zo’n verschijning; whisky gerijpt in portvaten.
Port Cask whisky: whisky met aroma’s van port
Port is een versterkte wijn en we zijn al eens eerder de diepte hierover ingegaan in ons blog over port. Port maakt men bij verschillende porthuizen die er allemaal hun eigen werkwijze op nahouden. De meeste portsoorten rijpen in eikenhouten vaten en dit zijn de vaten die later hergebruikt worden door whiskyproducenten. De vaten variëren qua grootte en ook varieert hoe vaak de vaten reeds zijn gebruikt vóórdat deze bij whisky-distilleerderijen uitkomen.
Goed om te weten is dat vaten die minder vaak zijn gebruikt relatief méér smaak kunnen afgeven en vice versa. Als het eikenhout in contact komt te staan met een drank, dan trekt er vloeistof in de porieën van het hout. In het geval van port die in vaten rijpt, zuigen de poriën van het hout wat van deze wijn op. Op het moment dat de port uit het vat geleegd wordt, spreken we van een ex-portvat doordat er vanaf dat moment geen port meer in zit. Als whiskymakers dit vat vervolgens gebruiken om whisky in te laten rijpen, spreken we van een port cask whisky.
Het rijpen in de portvaten gebeurt zowel met een lange als korte duur, wat samenhangt met het doel dat de distilleerderij voor ogen heeft. Zo’n korte vatrijping kennen we als een ‘finish’, die veelal enkele maanden duurt ter afronding van het rijpingsproces – de term finish ga je waarschijnlijk vaker tegenkomen in je whiskyreis.
Goede port cask whisky drinken?
Schrijven over het rijpingsproces is natuurlijk leuk, maar uiteindelijk proeven is véél leuker. Om deze reden helpen we je op weg met een selectie aan whisky’s gerijpt in portvaten, zodat je kunt ontdekken wat dit op smaakgebied inhoudt. Zoals je onderstaand ziet, bieden verschillende merken port cask whisky’s aan waardoor je een ruime keuze hebt. Onderstaand lees je meer over iedere whisky en benoemen we enkele interessante feiten.
Arran Port Cask Finish
Deze naam van deze single malt whisky verklapt direct dat dit een whisky met een finish in portvaten is; het gaat hier dus om een korte rijping die ingezet is als ‘finishing touch’. Voorafgaand aan de rijping in portvaten rijpt deze Arran Port Cask Finish eerst 8 jaar in vaten die voorheen bourbon whiskey hebben bevat. De dubbele rijping zorgt voor een gebalanceerd smaakprofiel, wat uitstekend aansluit op de huisstijl van Arran waarin je vaak citrus en vanille terugvindt.
- Geur: Appelkaneel, vanille, citrus, gedroogd fruit en noten.
- Smaak: Romig, fruitig, zoetigheden en wat kruiden.
- Afdronk: bloedsinaasappel, chocolade en kersen.
Finlaggan Port Cask Finish
Ook de Finlaggan Port Cask Finish is een whisky met een finish op portvaten. Een groot verschil met de whisky van Arran is echter dat Finlaggan heerlijk rokerige single malt whisky maakt. Bij deze whisky ervaar je dus hoe rokerige geuren en smaken samengaan met invloeden die afkomstig zijn van de gebruikte portvaten.
- Geur: hints van pruimen, bessen en rijke turftonen.
- Smaak: Een mix van turf en rood fruit, rozijnen en citroen.
- Afronk: Droog, rokerig en fruitig.
GlenAllachie 11 years Port Wood Finish
Ook deze GlenAllachie whisky is gefinisht op portvaten. Deze single malt whisky rijpt 11 jaar in totaal, waarvan het overgrote deel in ex-bourbonvaten met daaropvolgend de finishperiode. Leuk detail: de GlenAllachie 11 years Port Wood Finish maakt onderdeel uit van de Wood Finish Serie van het merk, waarin GlenAllachie whisky op een diversiteit aan vaten rijpt. Naast een port cask whisky vind je hier dus nog veel meer bijzonders terug.
- Geur: rijp fruit, zoetigheden, kruiden en pure chocolade.
- Smaak: Fruit, florale hints, pure chocolade.
- Afdronk: lang, zacht, fruitig en kruidig.
Tomatin 14 years Port Wood
Tomatin 14 years Port Wood Finish rijpt ook het grootste deel van de totale rijpingsduur in ex-bourbonvaten om daarna nagerijpt te worden in portvaten. Het merk staat garant voor een subtiele whisky waarin hints van zoetigheden, fruit en romige vanillesmaken veelal terugkomen. Dit verkrijgt nu éxtra diepgang door het deels rijpen van de whisky in portvaten. Doordat deze whisky in totaal lang gerijpt is (14 jaar), beschikt ‘ie over een aangename complexiteit – absoluut het ontdekken waard dus!
- Geur: bessen, druiven, vanille, eikenhout en een hint van peper.
- Smaak: pure chocolade, rood fruit, amandelen, walnoten, fruitmarmelade en eikenhout.
- Afdronk: fruitig.
Balvenie 21 years Portwood
De Balvenie 21 years Portwood is de oudste van deze rij aan port cask whisky. Maar liefst 21 jaar lang gerijpt, waarbij ook hier sprake is van een dubbele rijping. In eerste instantie rijpt deze single malt whisky zéér lang in vaten van Amerikaans eiken om daarna een finish in ex-portvaten te ondergaan voor enkele maanden. Door het toepassen van een tweede rijpingsperiode wordt deze whisky van een éxtra smaaktwist voorzien.
- Geur: rijp fruit, rozijnen en noten.
- Smaak: verfijnd, romig, fruit, honing en kruiden.
- Afdronk: lang, soepel, nootachtig.
Sinds 2016 ben ik werkzaam bij DrankDozijn als online marketeer. Dranken zijn mijn passie met whisky als absolute nummer één.
Ik voorzie je van informatie, nieuws en wetenswaardigheden via ons blog op gebied van al je favoriete dranken. Proost!