Likeuren staan bekend als een ideaal opwarmertje voor tijdens de koude winterdagen. Daarom gaan we hier de diepte in voor wat betreft likeuren, met éxtra aandacht voor winterlikeuren. Zo weten we zeker dat jij de koude dagen wel doorkomt!
De geschiedenis van likeuren in het kort
Veel dranken hebben een lange en rijke geschiedenis en voor likeuren is dit niet anders. Als we kijken naar de oorsprong van likeuren dan gaat dit terug tot de tijd van de Middeleeuwen. Zowel monniken als alchemisten hielden zich toentertijd bezig met kruidenextracties en vroege vormen van distilleren. Van de dranken die men toen maakte, werd gedacht dat deze een helende werking hadden. Afhankelijk van wat men wilde maken, speelde specifieke kruiden en specerijen de hoofdrol in die dranken.
Kloosters zijn altijd nauw verbonden geweest aan de vroege vormen van de likeurenproductie. Dit vloeide voort uit het feit dat monniken eigen kruiden en planten cultiveerden en deze gebruikten zij onder andere voor het toevoegen aan de drank die ze maakten. Dit waren vooral bittere dranken. Later werden de dranken méér drinkbaar gemaakt door de toevoeging van suiker. Met verloop van tijd verspreidde de kennis omtrent kruiden, specerijen en ook distilleren zich over verschillende landen. Dit zorgde ervoor dat er verschillende zienswijzen ontstonden voor wat betreft het maken van likeur met als resultaat dat verschillende gebieden een eigen ‘specialiteit’ kregen.
Als we doorspoelen naar de 19e en 20e eeuw, dan is het belangrijkste dat de productie van likeuren meer geïndustrialiseerd werden. Dit leidde ertoe dat er méér geproduceerd werd en dat er méér merken ontstonden. Tevens had dit als gevolg dat het smaakaanbod enorm veranderde. In deze periode is de basis gelegd van het brede aanbod aan likeuren dat we vandaag de dag kennen.
Verschillende winterlikeuren
Hoewel het eind van de winter langzaam in zicht komt op het moment van schrijven, lichten we toch een specifieke soort likeuren uit: likeuren die éxtra lekker smaken in de winter. In de winter is men van nature op zoek naar manieren om warm te worden of te blijven, en winterlikeuren helpen hierbij uitstekend. Denk aan kruidenlikeuren, cream likeuren en likeuren met nootachtige smaken.
- Kruidenlikeuren: met een kruidenlikeur haal je misschien wel de meest kenmerkende winterlikeur in huis, maar uiteraard is het iets waar je van moet houden. Kenmerkend voor de meeste kruidenlikeuren is dat ze op basis van oude recepturen gemaakt worden en vaak uit talloze ingrediënten bestaan. Ideaal aan dit type winterlikeur is dat je het uitstekend puur nipt, als shot drinkt en er ook heerlijke cocktails mee maakt.
- Probeertip: Jägermeister en Campari
- Cream likeuren: de categorie cream likeuren is een veelzijdige, doordat deze likeuren enorm van elkaar verschillen. Eén ding hebben ze echter gemeen: het zijn uitstekende winterlikeuren. Vaak worden deze likeuren gemaakt met melk of room en vind je hier whisky óf rum in terug.
- Probeertip: Baileys en Disaronno Velvet
- Likeuren met nootachtige smaken: onder likeuren met nootachtige smaken, scharen we dranken met bijvoorbeeld amandel-, hazelnoot- of walnootsmaken. Leuk om te delen is dat voornamelijk in het verleden soms noten écht als onderdeel van het productieproces werden gebruikt. Vandaag de dag worden vaak abrikozen of perzikpitten die makers gebruiken om tot een nootachtige smaak te komen, maar uiteraard verschilt dit per merk. Likeuren met nootsmaken zijn ideale winterlikeuren, doordat je deze uitstekend puur kunt drinken.
- Probeertip: Disaronno Amaretto (amandelsmaak) of Frangelico (hazelnootsmaak).
Likeuren en wintertradities
Op veel plekken zijn likeuren onlosmakelijk verbonden aan wintertradities. Dit komt omdat likeuren vaak bekendstaan om de verwarmende en kruidige smaken, wat ervoor zorgt dat het perfect aansluit op het winterseizoen. Likeur die populair is in de winter heeft vaak een kaneelsmaak, tonen van nootmuskaat, kruidnagel of andere specerijen. Soms drinkt men dit in een warme cocktail en soms juist puur. Onderstaand vind je enkele bekende tradtities die veelal gepaard gaan met likeuren. Heb je zelf nog leuke tips? Laat het ons weten in de comments.
- Kerstmarkten en glühwein
Zeker kerstmarkten in Duitsland, maar ook in andere landen, zijn niet compleet zonder glühwein. De basis van deze drank is warme rode wijn die verder verrijkt wordt met kruiden. Ook is het toevoegen van amaretto hieraan heel populair. - Kerstperiode en glögg
Glögg is minder bekend bij het grote publiek, maar absoluut een ontdekking waard. Dit is namelijk de Scandinavische glühweinvariant. De exacte samenstelling van ingrediënten verschilt soms nog wel eens per persoon, maar populaire ingrediënten zijn onder andere rode wijn, kaneelstokjes, kruidnagel, gember, rietsuiker, amandelen en rozijnen. - Amerikaanse winters en hot buttered rum
De Amerikanen weten wel hoe je tijdens de feestperiode moet genieten en één van de lekkernijen is hot buttered rum. Wat dit precies is? Een mengsel van boter, kaneel, kruisnagel, nootmuskaar en ahornsiroop dat gemengd wordt met kokend heet water en bruine rum. - Christmas pudding uit het Verenigd Koninkrijk
Christmas pudding is een lekkernij uit het Verenigd Koninkrijk. In deze cake komt het beste van rozijnen, amandelen en diverse specerijen samen met brandy. Een aanrader voor liefhebbers van cake! - Apres-ski en kruidenbitters
Uiteraard mogen de kruidenlikeuren niet ontbreken die vaak onlosmakelijk verbonden zijn aan het (aprés)-skiseizoen. De meeste bekende kruidenlikeur die hier wordt gedronken is natuurlijk Jägermeister, maar er zijn meerdere ‘schnaps’ die rijkelijk vloeien.
Het gebruik van likeuren in de winterkeuken
De winterkeuken is een begrip waarmee verschillende gerechten, zowel warm als koud, worden aangeduidt die extra populair zijn in de winterperiode. Onderstaand geven we je graag inspiratie voor het gebruik van likeuren.
- Desserts met likeur
Desserts en winterlikeuren combineren kan op verschillende manieren. van Frangelico in de panna cotta, tot Tia Maria bij een chocolademousse of Baileys over een bolletje ijs; het is maar net wat jij lekker vindt. - Bakken met likeuren
Gek op bakken én op likeuren? Dit is een heerlijke combinatie! Denk bijvoorbeeld aan appelkruimel met een karamel rumlikeur, maar ook een sinaasappellikeur bij een cake is een aanrader. - Stoofpeertjes met glühwein
Laat stoofpeertjes ongeveer 2 uur sudderen in (zelfgemaakte) glühwein voor een ultieme combinatie. Hiermee zet je heerlijk bijgerecht op tafel dat niet moeilijk is om te maken. - Wintergroenten met Disaronno
Misschien niet helemaal iets wat je meteen zou verwachten, maar wintergroenten met Disaronno zijn een ontdekking waard. Wat je moet doen? Maak een glazuur van Disaronno, honing en balsamicoazijn. Rooster wintergroenten, zoals wortels en pastinaak, en combineert dit voor een interessant winters bijgerecht.
Sinds 2016 ben ik werkzaam bij DrankDozijn als online marketeer. Dranken zijn mijn passie met whisky als absolute nummer één.
Ik voorzie je van informatie, nieuws en wetenswaardigheden via ons blog op gebied van al je favoriete dranken. Proost!