Alles over grappa

Dit is wat je moeten weten over grappa.

Grappa is een prachtig voorbeeld van Italiaans vakmanschap op het gebied van dranken. In dit blog lees je alles over deze drank; van welke vrucht het wordt gemaakt, hoe het wordt gemaakt, welke soorten er zijn en natuurlijk hoe je grappa drinkt.

Wat is grappa?

Het woord ‘grappa’ stamt af van het Latijnse ‘Grappapolis’, wat vrij vertaalt iets betekent als ‘een tros druiven’. Grappa is een traditionele sterke drank uit Italië die gemaakt wordt door de pulp van druiven te distilleren. De pulp, ook droesem genoemd, is hetgeen dat overblijft nadat wijnboeren de druiven persen om wijn van te maken. Denk aan de druivenschillen, -steeltjes en -pitten. Hoewel de wijnboeren dit zelf niet meer nodig hebben voor de wijnproductie, laten grappa producenten zien dat je hier nog ontzettend veel mee kan doen.

Druiven: het hart van deze drank

Producenten die grappa maken, hebben talloze mogelijkheden op het gebied van druivenrassen voor de productie van deze drank. De mogelijkheden zijn net zo breed als bij het maken van ‘gewone’ wijn, waardoor er ontzettend veel te ontdekken is – zeker gezien zowel blauwe als witte druivenrassen gebruikt kunnen worden.

Om alcohol te maken wordt het suiker dat de druivenpulp van nature bevat vergist. Bij de productie van rode wijn, gemaakt van blauwe druiven, zijn de druiven al vergist vóórdat ze geperst worden. Hierdoor bevat de druivenpulp dan al meteen alcohol dat gedistilleerd kan worden. Bij witte druiven is dit anders; deze ondergaan eerst het persen en dan pas het vergisten, waardoor deze pulp nog geen alcohol bevat.

Hierdoor is het voor grappa producenten eenvoudiger om met blauwe druiven te werken, maar toch laat niet iedereen zich hierdoor tegenhouden. Er zijn zelfs ook producenten die zowel met blauwe als witte druiven in de mix werken. Ook zien we steeds meer producenten terug die grappa op basis van slechts één druivenras maken in plaats van een mix aan druiven. Kortom, de mogelijkheden zijn groots.

Hoe wordt het gemaakt?

Zodra het suiker omgezet is naar alcohol, is het tijd om te distilleren. Dit kan via een grote kolommen of via koperen ketels. Het verschil tussen beide is dat een kolomopstelling een wat industrieel karakter heeft en producenten méér en goedkoper distilleren. Met de koperen ketels is het werk arbeidsintensiever (en dus duurder), maar kunnen ze de kwaliteit van het eindproduct meer sturen.

Bij het distilleren vindt er verhitting plaats en dit zorgt ervoor dat er binnen in de ketel of kolom een damp ontstaat. De damp trekt omhoog naar de bovenkant van de ketel en neemt op de weg daarnaartoe smaakkenmerken op van het fruit. De volgende stap is het koelen (condenseren) van de alcoholdampen, waarna een vloeibare alcohol met smaakkenmerken het resultaat is. Producenten distilleren veelal twee keer (en soms vaker), wat ervoor zorgt dat het alcoholpercentage van de drank toeneemt en de drank zelf puurder wordt.

Producenten onderscheiden zich door hun exacte werkwijze die van invloed is op het eindresultaat. Daarnaast kiest men in sommige gevallen voor het laten rijpen van de grappa op houten vaten. Dit voedt de drank verder op en verrijkt dit op gebied van geur, kleur en smaak.

Verschillende soorten

Er zijn diverse grappa soorten die geclassificeerd worden op basis van de volgende criteria:

• De leeftijd van de drank;
• Of en hoe lang er op houten vaten gerijpt is;
• De druif/druiven die gebruikt zijn om de grappa van te maken;
  • Grappa van één druivenras noem je Single Variety Grappa. Een voorbeeld hiervan is een Grappa Di Barolo (gemaakt van enkel nebbiolo druiven).
  • Indien de drank van meerdere druiven is gemaakt dan staat er veelal gewoon ‘grappa’ op het etiket.

Op basis hiervan deelt men de drank verder in met gebruik van termen die je, indien dit van toepassing is, terugvindt op het etiket. We onderscheiden onder andere:

• Giovana: jong, kleurloos en wordt opgeslagen op roestvrijstalen vaten tot het moment van bottelen.
• Invecchiata of Vecchia: gerijpt op hout voor 12-18 maanden.
• Riserva: minstens 18 maanden gerijpt.
• Aromatica: gemaakt van druiven met aromatische druivenrassen, zoals een muscato of gewürztraminer.

Hoe drink je grappa?

Grappa is een ideaal digestief. Oftewel, je drinkt dit uitstekend na een goede maaltijd. Puur komen de smaken goed tot hun recht, maar ook als toevoeging op een verse espresso is dit een aanrader. Mocht je toch voor het puur drinken gaan, doe dit dan uit een speciaal grappaglas. Dit is een relatief klein glas met een bolvormige onderkant die op een pootje staat, terwijl de bovenzijde een stuk smaller is. Dit helpt de aroma’s te concentreren, waardoor je méér kunt waarnemen. Langer gerijpte soorten zijn puur het ontdekken waard en met jongere varianten kun je lekker mixen.

Mocht je je afvragen hoe grappa smaakt; daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Dit is het resultaat van verschillende factoren zoals;

• De gekozen druiven en de kwaliteit hiervan;
• De algemene werkwijze van de producten;
• De eventuele rijpingstijd.

Samen vormt dit onder andere de smaak van het drankje dat jij in je glas hebt. Toch zijn er wel enkele bekende smaakkenmerken op het gebied van deze dranksoort, zoals invloeden van fruit, zoetigheden, vanille en florale invloeden. Of en in de welke mate dit terugkomt in grappa verschilt echter per variant.

Nog een blog bekijken? Lees meer over verschillende soorten wijn.

Danny van DrankDozijn

Sinds 2016 ben ik werkzaam bij DrankDozijn als online marketeer. Dranken zijn mijn passie met whisky als absolute nummer één.

Ik voorzie je van informatie, nieuws en wetenswaardigheden via ons blog op gebied van al je favoriete dranken. Proost!